Palliatieve visie


Een definitie van Palliatieve Zorg is eenvoudig gegeven. Het is de “continue, actieve en totale zorg voor personen met een onomkeerbare aandoening of toestand van wie het sterven binnen afzienbare tijd wordt verwacht”.

Niemand wil er alleen voor staan wanneer hij of zij stervende is. Ons woon- en zorgcentrum wil het levenseinde zo comfortabel mogelijk maken door palliatieve zorgen aan te bieden. Eigenlijk resulteert dit in het doen van de juiste dingen in teamverband. Hiermee bedoelen we niet alleen zo lang mogelijk leven, maar ook zo goed mogelijk leven tot aan het sterven. Kwaliteit primeert boven kwantiteit. Het gaat in de palliatieve zorg vooral om luisteren naar het verhaal, niet om oplossingen te bieden aan de situatie. Door te luisteren geef je ruimte en aandacht aan de bewoner en zijn stervensproces. Zo leer je ook de persoon beter kennen.

Dit alles speelt zich af op verschillende domeinen : het fysische, het psychische, het sociale en het spirituele domein.
• Het fysische aspect bestaat uit zoveel mogelijk comfort brengen aan de bewoner door middel van pijnstillers, relaxatie, … (zie bijlage).
• Het psychische aspect houdt in dat de omgeving weet dat de bewoner verschillende fasen doormaakt. De levenskwaliteit neemt af, de bewoner wordt soms angstig, eenzaam, machteloos en kan soms niet aanvaarden. Het ganse team kan hierin begeleiden en trachten te begrijpen wat de bewoner doormaakt. Vaak vullen het team en de familie mekaar aan en kunnen zo steun geven aan de bewoner en aan elkaar.
• Het sociale aspect betekent dat ook wordt gezorgd voor de familie van de bewoner. De zorgverlener behandelt nooit enkel de bewoner. Een open gesprek bij een tasje koffie doet soms wonderen.
• Het spirituele aspect omvat het “samen-mens-zijn”; het sprankeltje hoop dat nog aanwezig is koesteren ondanks de machteloosheid tegenover het gebeuren.
Een “goede” palliatieve zorg behandelt alle vier domeinen en brengt de bewoner een zekere rust. Communicatie is hierin zeer belangrijk zowel verbaal als niet-verbaal. Elkaar nabij zijn, met waardigheid als rode draad.

Eenvoudig is dit alles echter niet; hoe bepaal je immers wanneer een bewoner palliatief wordt en hoe breng je zoiets aan bij de bewoner en zijn familie. Delicate vragen dringen zich vaak op.

Het is belangrijk om palliatieve zorg vroeg op te starten om tijdig te achterhalen wat de bewoner wenst aan het einde van zijn leven. Op het moment van de opname wordt er reeds nagegaan of het nodig is om eventueel over te stappen naar palliatieve zorgen in de ruime zin : supportieve zorg met de filosofie van palliatieve zorg. Zorgen voor de persoon met het behoud van de levenskwaliteit. Het kan nu misschien gaan over functiebehoudende zorg, zodat deze mensen zo lang mogelijk hun capaciteiten kunnen blijven behouden. Men moet zich hierbij wel regelmatig de vraag stellen of deze ouderen zo ziek zijn dat ze naar hun levenseinde evolueren. Dan praten we over palliatieve zorg in de enge zin : namelijk terminale zorg. In de situatie van functiebehoudende zorg kan men al gaan kijken naar het levenseinde en hoe je deze mensen het best kan begeleiden naar een verder kwaliteitsvol leven, tot aan het sterven.

Het is en blijft een moeilijke opgave om te oordelen of iemand al dan niet als “palliatief” kan beschouwd worden. Daarom moet dit steeds tijdens een multidisciplinaire teamvergadering besproken worden.

EUTHANASIE

Wij wensen de keuze van de bewoner voluit te respecteren en vanuit onze betrokkenheid en zorgzaamheid zullen wij hem hierin nabij zijn.
In de eerste plaats stellen wij dat in principe alles bespreekbaar is.
Als professionele zorgverleners voelen wij ons geroepen elk leed te verzachten en te helpen dragen. Vanuit deze ingesteldheid opteren wij voor een goede palliatieve zorgverlening. Dat biedt de mogelijkheid pijn en angst te bestrijden en tot het einde toe menswaardig en omringd te kunnen leven.
In deze zorgverlening stellen wij ons de vraag: doen wij alles, wat binnen onze mogelijkheden ligt voor deze bewoner in deze situatie?
Indien de bewoner toch de keuze voor euthanasie maakt, dan begeleiden wij ook dit proces. Dit doen wij op een persoonlijke, individuele manier en gaan hierbij omzichtig en zorgvuldig te werk.

Een euthanasievraag confronteert ons met onze eigen, soms contrasterende waarden: “aan het leven maak je geen einde, fundamenteel respect voor het leven <= => kwaliteit van leven, onnodig lijden vermijden”. Tevens gaat dit in het tegen onze “natuur” van zorgverleners die instaan voor het welzijn van mensen.
Vandaar stellen wij dat niemand verplicht kan worden mee te gaan in het proces van beslissen, voorbereiding treffen voor de uitvoering of aanwezig te zijn bij de uitvoering van euthanasie.

Vanuit onze zorgzaamheid willen wij ook overtuigd zijn dat deze beslissing bewust genomen wordt en het eindpunt is van een weloverwogen proces. Bij voorkeur is dit gebeurd in samenspraak en openheid met alle betrokkenen.

In het ganse proces verwachten wij een open en betrokken dialoog met de huisarts.

Zoals terug te vinden in onze basisvisie wenst het Woon- en zorgcentrum elke religieuze, filosofische en spirituele overtuiging van, zowel de bewoners als de medewerkers te respecteren. Deze fundamentele houding verwachten wij ook van alle betrokkenen onderling.
Dit impliceert dat, indien een bewoner, die zich in een situatie van uitzichtloos lijden en voor de onafwendbaarheid van de dood bevindt, om euthanasie verzoekt, wij dit zullen aanvaarden.
Niettemin verbinden wij hieraan de uitdrukkelijke wens dat wij, het Woon- en zorgcentrum, bij dit proces betrokken en geïnformeerd worden tijdens het ganse verloop ervan.

We beschouwen euthanasie als een recht van elke persoon en dit in het kader van het zelfbeschikkingsrecht. Om die reden is het, mits de nodige omzichtigheid en met het naleven van de wettelijke reglementering ter zake aanvaardbaar in het Woon- en zorgcentrum. Het niet aanvaarden zou betekenen dat, voor wie die keuze maakt, er geen enkele andere mogelijkheid bestaat dan het elders te laten gebeuren, wat niet menselijk is.

 

Je moet als mens je eigen dood kunnen sterven.

 

Ethische standpunten - algemene visie

Waarde
 
Toepassing
Respect voor de
keuze van de bewoner
 
Wij aanvaarden de vraag tot euthanasie, dat is bespreekbaar. Zonder oordeel over zijn keuze zullen wij de bewoner nabij zijn op de weg die hij kiest.
Professionele zorgzaamheid, betrokkenheid en verbondenheid
 
Wij wensen betrokken te zijn, maar zullen ook hierin de bewoner respecteren. Onze betrokkenheid zit vervat in onze professionele houding van zorgzaamheid en verbondenheid. We willen ook kunnen nagaan of wij voor de bewoners wel alles hebben kunnen doen.

Het leven is fundamenteel, doch niet absoluut
 

Als organisatie kiezen wij in de eerste plaats voor uitgebreide palliatieve zorg en comfortzorg. Actieve levensbeëindiging is duidelijk een andere stap. Indien de bewoner deze richting aangeeft, dan zullen wij dit onderwerp niet uit te weg gaan. We zullen hem hierin nabij zijn en begeleiden.

Respect voor de grenzen van medewerkers, in open dialoog
 
Actieve levensbeëindiging raakt de kern van onze  eigen waarden en onze eigen levensvisie. Wij wensen iedere medewerker hierin te respecteren, dat houdt in dat niemand kan verplicht worden mee te gaan in dit proces. Wij verwachten wel van iedereen, en zeker van de huisarts hieromtrent een open dialoog.
 

 

Bijlage : Comfortzorg houdt onder andere in …

  • Pijn- en symptoomcontrole : de pijn – en symptoomcontrole is één van de belangrijkste aandachtspunten. Het verplegend personeel zorgt in samenspraak met de geneesheer voor een optimale pijnbestrijding. Het is van belang dat het multidisciplinaire team de bewoner blijft observeren zodat het medicatiebeleid tijdig aangepast kan worden aan de noden van de bewoner.

  • Mondverzorging : tijdens de mondverzorging trachten we de eventuele onaangename mondgeuren van de bewoner te vermijden en de mond te bevochtigen. Hiervoor maken we gebruik van onder andere lemonswapps. De mondverzorging kan door alle eenheden van het multidisciplinaire team toegepast worden

  • Aromatherapie : het multidisciplinaire team kan gebruik maken van aroma’s voor diverse doeleinden. We gebruiken bijvoorbeeld het aroma van lavendel om de bewoner te relaxeren en te ontspannen. Vaak is dit ook een geur die herinneringen van vroeger naar boven haalt. De citroengeur kan gehanteerd worden als we de bewoner willen opwekken en opfrissen. Tevens wordt deze geur ook gebruikt om de onaangename geur van de kamer op te nemen. De geuren worden in de kamer van de bewoner verspreid door middel van een aromastream.

  • Relaxatietherapie : dit vertaalt zich in een handmassage en/of voetmassage die door het paramedisch personeel (kiné of ergo)gegeven wordt. Relaxatietherapie staat ervoor om de bewoner extra individuele aandacht te geven en de (spier)spanning van de bewoner te verminderen of weg te nemen.

  • Decubituspreventie : het gebruik van een alternatingmatras is noodzakelijk. We maken ook gebruik van een decubituskussen en/of positioneringskussen om de bewoner een comfortabele houding te geven. Ook het regelmatig wisselen van de houding van de bewoner speelt een rol tijdens de decubituspreventie.

  • Positioneren : het correct positioneren van de bewoner draagt bij tot het comfort van de bewoner. Bij het positioneren moet er ook aandacht gegeven worden aan de wisselhouding en het opvolgen van de decubitus.

  • Voeding : vaak is het zo dat de bewoner tijdens de palliatieve fase geen volledige maaltijden meer nuttigt. We gaan dan over op het aanbieden van een nutridrank en/of het eten van een yoghurt, pudding. De bewoner beslist wanneer en wat hij/zij nog wil eten en/of drinken.


Meer info:

 

Provinciale Steenweg 323 - 2627 SCHELLE - Tel.: 03 887 00 19 - Fax: 03 877 42 68 - E-mail: familiehof.info@vivaltohome.com